काठमाडौं । भारतले सोमबार फ्रान्ससँग २६ राफेल मरीन परमाणु बमवर्षक लडाकु विमानका लागि सम्झौतामा हस्ताक्षर गर्ने तयारी गरेको छ। यो सम्झौतामा दुवै देशका रक्षामन्त्रीहरूबीच हस्ताक्षर हुनेछ। सम्झौता अन्तर्गत, भारतले फ्रान्सबाट २२ वटा एकल सिटर विमान र ४ वटा डबल सिटर विमान खरिद गर्नेछ।
यी विमानहरू आणविक बम प्रहार गर्ने क्षमताले सुसज्जित हुनेछन्। रिपोर्टका अनुसार फ्रान्ससँगको यो सम्झौता लगभग ६३ हजार करोड रुपैयाँमा भइरहेको छ। हतियार खरिदको सन्दर्भमा यो भारतको फ्रान्ससँग अहिलेसम्मकै सबैभन्दा ठूलो सम्झौता हो।
प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीको अध्यक्षतामा अप्रिल २३ मा बसेको सुरक्षा सम्बन्धी मन्त्रिपरिषद् समिति (सीसीएस) को बैठकले विमान खरिदलाई अनुमोदन गरेको थियो। पहलगाममा भएको आतंकवादी हमलापछि यो बैठक बोलाइएको थियो।
भारतले आईएनएस विक्रान्तमा राफेल समुद्री विमान तैनाथ गर्नेछ। विमान निर्माण कम्पनी डसल्ट एभिएसनले भारतको आवश्यकता अनुसार यी विमानहरूमा धेरै परिवर्तन गरेको छ। यसमा एन्टी-शिप स्ट्राइक, आणविक हतियार प्रहार गर्ने क्षमता र १० घण्टासम्म उडान रेकर्डिङ जस्ता सुविधाहरू समावेश छन्।
यसबाहेक, कम्पनीले भारतलाई हतियार प्रणाली, स्पेयर पार्ट्स र विमानका लागि आवश्यक उपकरणहरू पनि उपलब्ध गराउनेछ। रिपोर्टका अनुसार यी विमानहरूको डेलिभरी २०२८-२९ मा सुरु हुनेछ र सबै विमानहरू २०३१-३२ सम्ममा भारत आइपुग्नेछन्।
राफेल मरीन अघि भारतले फ्रान्सबाट वायुसेनाका लागि ३६ वटा राफेल जेट विमान पनि खरिद गरिसकेको छ। २०१६ मा गरिएको यस सम्झौताका सबै विमानहरू २०२२ मा भारत आइपुगेका थिए। यी विमान वायुसेनाको अम्बाला र हशिनारा एयरबेसबाट सञ्चालन हुन्छन्। यो सम्झौता ५८ हजार करोड रुपैयाँमा भएको थियो। राफेल मरीन विमानका विशेषताहरू वायुसेनाको राफेल विमानभन्दा धेरै उन्नत छन्।