एजेन्सी । “भारतीय मूलका सनातनी धर्म मान्नेहरु पुनः बिश्वका शक्ति शाली रास्ट्रको प्रमुख पदमा अग्रसर हुदै गएका छ्न । सिंगापुरको राष्ट्रपति पदमा भारतिय मुलका ब्याक्ती चयन भएका छ्न । भारतिय प्रधानमन्त्री मोदीले दिए बधाई
देशको नवौं राष्ट्रपति चयनका लागि शुक्रबार मतदान भएको थियो । मुलुकमा पछिल्लो राष्ट्रपतिको निर्वाचन सन् २०११ मा भएको थियो । चुनाव त्रिकोणात्मक प्रतिस्पर्धा थियो तर सिंगापुरमा जन्मेका भारतीय मूलका थर्मनले ७०.४ प्रतिशत मत ल्याएर राष्ट्रपति चुनाव जितेका थिए। “सिंगापुरको नयाँ राष्ट्रपतिमा भारतीय मूलका थर्मन षण्मुगरत्नम निर्वाचित भएका छन्। थर्मनले ७०.४ प्रतिशत मत ल्याएर राष्ट्रपति चुनाव जितेका छन्। उनले आफ्ना निकटतम प्रतिद्वन्दी लाई पराजित गरेका छन्। प्रतिद्वन्द्वीहरू।अत्यधिक बहुमतले पराजित गरेर इतिहास रचिएको छ।
देशको नवौं राष्ट्रपति चयनका लागि शुक्रबार मतदान भएको थियो । मुलुकमा पछिल्लो राष्ट्रपतिको निर्वाचन सन् २०११ मा भएको थियो । यस चुनावमा त्रिकोणात्मक प्रतिस्पर्धा थियो तर सिंगापुरमा जन्मेका भारतीय मूलका थुरमनले ठूलो जित हात पारेका थिए । राष्ट्रपति चुनाव जितेपछि उनले यति ठूलो जितको अपेक्षा नगरेको बताएका थिए ।
थर्मनले भने कि उनी निवर्तमान राष्ट्रपति हलिमाह याकुबलाई भेट्न उत्सुक छन्। उहाँहरूलाई भेटेर उहाँहरूको सल्लाह लिनुहुन्छ। हलिमाले उत्कृष्ट ढंगले देशको सेवा गरेको थर्मनले बताए । म उहाँहरुको कदर गर्छु। उहाँसँग बसेर विगत ६ वर्षको अनुभव र देशको बारेमा उहाँको धारणा सुन्नेछु । जनताको जनादेशको सम्मान गर्छु ।
निकटतम प्रतिद्वन्द्वी र चिनियाँ मुलका उम्मेदवार पराजयबाट निराश तान किन लियानले सिंगापुरको चुनावको सट्टा पुरानो विधि अपनाउ, जसमा संसदले राष्ट्रपति चयन गर्ने गरेको बताए । वास्तवमा, सिंगापुरमा ११ वर्षपछि जनताले राष्ट्रपति चुन्न मतदान गरेका छन्। भारत जस्तै सिंगापुरमा पनि राष्ट्रपतिको औपचारिक पद छ।
सिङ्गापुरको सत्तारुढ दल पिपुल्स एक्सन पार्टीको तर्फबाट सान्मुगरतनमले उम्मेदवारी दिएका थिए ।पराजीत दोस्रो उम्मेदवार एनजी कोक साङले म शतप्रतिशत सफल भएको बताए । म जनतालाई भोट गर्ने मौका दिन चाहन्छु। 
राष्ट्रपति हलिमाको ६ वर्षे कार्यकाल १३ सेप्टेम्बरमा सकिँदैछ । उनी देशको आठौं र पहिलो महिला राष्ट्रपति हुन्। सन् २०११ पछि पहिलो पटक मुलुकमा राष्ट्रपतिको निर्वाचन भएको हो । यसैबीच, विश्व नेताहरूबाट बधाईको वर्षा सुरु भएको छ। यो सङै बिगत सम्झाना पनि याद गर्नु पर्छ कुनै फिजि को रास्ट्रपतिमा भारतिय मुलको चयन हुँदा त्यहा को सेनाले कब्जा गरेको थियोे । भारतमा रहेको काङ्ग्रेसई सरकार चु बोलेको थिएन । अहिले भारतमा भाजपाको सरकार र प्रधानमन्त्री नरेन्द्र दामोदर दास मोदिको कडा निर्णयले बिश्व पनि चकित परेको छ । हालै बेलायतको निर्वाचनमा भारतिय मुलको ऋषि सुनकले बेलायत हाक्ने काम गरेका छ्न । बेलायतमा ऋषि सुनकले एउटा् उदाहरण दिदै एसियन मुलका सनातनी धर्म मान्नेहरु पनि कम छैनन् महसुस गराएका हुन । बिश्वको सुपर पावर देशको उपराष्टपति कमला हैरिस भारतिय मुल कि हुन । अमेरिकी निर्वाचनमा जो बाईडेन पछि रास्ट्रपति हुने प्राबल सम्भावना छ । यसरी हेर्ने हो भने पुनः बिश्व गुरु बन्ने सनातनी ब्याक्ती नै बिश्वलाई हाक्ने रास्ट्र नै हुने छ ।
भारतिय प्रधानमन्त्री मोदीले थर्मनलाई बधाई दिए
प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीले पनि थर्मनलाई सिंगापुरको राष्ट्रपतिमा निर्वाचित भएकोमा बधाई दिए र भारत-सिंगापुर रणनीतिक साझेदारीलाई अझ सुदृढ बनाउन तपाईंसँग नजिकबाट काम गर्न म तत्पर छु। भारतले सधै सिङापुर सङ मिलेर काम गरेको छ । सिङापुर मा नेपाली गोरखा सेनाको उच्च सम्मान समेत रहेको मुख्य स्थान पाएको छ । पुर्न अमेरिकी रास्ट्रपति डोनलड ट्रम्प र किम जोन को भेटमा सुरक्षा जिम्मेवारी रहेको थियोे ।
को हुन् थर्मन शान्मुगरत्नम ?
थर्मनको जन्म २५ फेब्रुअरी १९५७ मा सिंगापुरमा भएको थियो । उनका हजुरबुवा तमिलनाडुबाट बसाइँ सरेर सिंगापुरमा बसेका थिए। थर्मनका पिता प्रा.के. शान्मुगरत्नम थिए। जो एक चिकित्सा वैज्ञानिक थिए। जसलाई सिंगापुरमा प्याथोलोजीका पिता मानिन्छ।
क्याम्ब्रिज अर्थशास्त्री थर्मन सिंगापुरका ‘नीति निर्माता’ हुन्। चीन–अमेरिका दुवै महाशक्तिले आफू सर्वोत्कृष्ट भएको अहंकार त्याग्नुपर्ने उनको भनाइ छ । विकासशील देशहरू धेरै महत्त्वपूर्ण छन् भनेर उनीहरूलाई थाहा हुनुपर्छ।
थुरमनकी श्रीमती जेन इटोगी चिनियाँ-जापानी मूलकी हुन्। उनले उनलाई क्याम्ब्रिजमा भेटे। उनका एक छोरी र ३ छोरा छन् । छोरी माया वकिल, छोरा आकाश सफ्टवेयर टेक कम्पनी क्रियोन डाटाका सह-संस्थापक हुन्। त्यही क्रममा कृष्ण इकोनोमिक्स, अर्जुन सिंगापुर अमेरिकन स्कुलका विद्यार्थी हुन् ।
एजेन्सी न्युज बाट kr_badiya@yahoo.com मेल बाट प्राप्त ।