काबुल – पुस्तक बिक्रेताहरूको समस्या मूल्यांकन गर्ने आयोगले अफगानिस्तानमा ३० प्रतिशत पुस्तक बिक्रेताहरूले राम्रो बजारको अभावका कारण आफ्नो व्यवसाय बन्द गरेको रिपोर्ट गरेको छ।
आयोगका सदस्य अब्दुल वोदोद मुख्तारजादाले टोलो न्युजसँग कुरा गर्दै पुस्तक बिक्रेताले आफ्नो व्यवसायमा ह्रास आएकाले तिर्न गाह्रो भएको चर्को करको गुनासो गरेका छन्।
मुख्तारजादाले भने, ‘हामीले ५०० भन्दा बढी किताब बेच्ने गर्दथ्यौँ र यहाँ २ सय पुस्तकालयकर्मी थिए तर अहिले म भन्न सक्छु कि उनीहरुको संख्यामा उल्लेख्य कमी आएको छ। अफगानिस्तानमा पुस्तक पढ्ने संस्कृति हराउँदै गएकोमा धेरै पुस्तक विक्रेताहरूले चिन्ता व्यक्त गरेका छन्।’
पुस्तक बिक्रेता शरीफउल्लाहले भने, ‘विश्वविद्यालयमा छात्राको उपस्थिति नहुँदा समस्या भएको छ। यसले पुस्तक व्यवसायलाई पनि असर गर्छ।’
पुस्तक बिक्रेता मन्सुर काजीजादाले बजार घटेको र सर्वसाधारणले किन्न सक्ने क्षमता नभएको बताए। उनले पुस्तक बिक्रेताले तिर्नुपर्ने विभिन्न करको बारेमा पनि बताए।
काजीजादाले भने, ‘बजार घटेको र किताब किन्नसक्ने क्षमता नभएको तपाईलाई थाहा छ। साथै, त्यहाँ धेरै प्रकारका करहरू छन् र काबुल नगरपालिकाले आफ्ना प्रतिनिधिहरू पठाउँछ।’
यसैबीच, तालिबान नेतृत्वको सूचना र संस्कृति मन्त्रालयले अफगानिस्तानमा पुस्तक बजारलाई समर्थन गर्न पुस्तकालयहरूको कर माफी गर्ने प्रयास भइरहेको जनाएको छ।
तालिबान नेतृत्वको प्रकाशनका लागि सूचना र संस्कृतिका उपमन्त्री महजर फराहीले भने, ‘हामी पुस्तकमा कर माफ गर्ने प्रयास गरिरहेका छौं र यसरी हामी पुस्तक पढ्ने परम्परा लागू गर्न सक्छौं। हामीले विभिन्न प्रदर्शनीहरू आयोजना गरेका छौं।’
यस हप्ताको सुरुमा काबुलमा युवाहरूको समूहले अफगानिस्तानमा पठन संस्कृतिलाई बलियो बनाउन ‘स्मार्ट वे’ पुस्तक प्रदर्शनको आयोजना गरेको जनाइएको छ।
त्यस्ता पहलहरू लागू गरेर युवाहरूले उनीहरू बासिन्दाहरूलाई, विशेष गरी अन्य युवाहरूलाई साहित्य पढ्न प्रेरित गर्न चाहन्छन् भन्ने दाबी गरे, किनभने तालिबानले अफगानिस्तानमा युवा केटीहरू र महिलाहरूको शिक्षामा कडा प्रतिबन्ध लगाएको छ।
टोलो न्युजसँग कुरा गर्दै प्रदर्शनीका धेरै सहभागीहरूले मानिसहरूले पर्याप्त अध्ययन नगर्नुको कारण अर्थतन्त्र, रोजगारीको अवसरको अभाव र सामाजिक सञ्जालको उच्च प्रयोग भएको बताए। तर, आगन्तुकहरुले पठन संस्कृतिको प्रवद्र्धनमा यस्ता प्रदर्शनी आयोजना गर्न सफल भएको दाबी गरेका छन् ।
विगत दुई वर्षमा पुस्तक बेच्ने व्यवसायको स्थिरताले काबुल र अफगानिस्तानका वरपरका क्षेत्रहरूमा पुस्तक विक्रेताहरू चिन्तित भएका छन्, जसले नियमित रूपमा आफ्नो चिन्ता व्यक्त गरेका छन्।