काठमाडौं । पाकिस्तानी सेनाको आतंकवादी सम्बन्धमा पूर्व अमेरिकी राष्ट्रपति बराक ओबामाले ठूलो खुलासा गरेको छ ।
ओबामाले एबटाबादमा ओसामा बिन लादेनको लुक्ने ठाउँको अभियानमा पाकिस्तानलाई संलग्न गर्न इन्कार गरेको कुरा भनेका थिए किनभने यो ‘पाकिस्तानको सेना विशेष गरी यसको गुप्तचर सेवाको एउटा गोप्य रहस्य हो, तालिवानका केही तत्व र सम्भवतः अल कायदाको सम्बन्ध थियो र उनीहरूले धेरै चोटि अफगानिस्तान र भारतको बिरूद्ध रणनीतिक राजधानीको रूपमा प्रयोग गरे।’
ओबामाले ए प्रोम्स्ड ल्याण्ड भन्ने पुस्तकमा राष्ट्रपतिपदाको अवधिमा एबटाबादमा छापा मारेको विवरण दिन्छन्। विश्वको मोस्ट वांटेड आतंकवादी लादेनलाई मे २, २०११ मा अमेरिकी कमांडोले यस हमलामा मारिदिए। उनले भने कि यो अत्यधिक गुप्तचर अभियानको तत्कालीन रक्षामन्त्री रोबर्ट गेट्स र पूर्व उपराष्ट्रपति र वर्तमान निर्वाचित राष्ट्रपति जो बिडेनले विरोध गरेका थिए।
अमेरिकाका प्रथम काला राष्ट्रपतिले भने कि लादेनको एबटाबादस्थित पाकिस्तानी सैन्य छावनीमा लुकेपछि उनी लुकिरहेछन् भन्ने कुरा स्पष्ट भएपछि अल कायदाका प्रमुखलाई मार्न धेरै विकल्पहरू विचार गरिएको थियो। उनले भने कि अभियानको गोप्यता कायम गर्न आवश्यकताले चुनौती बढाएको थियो।
ओबामाले भने, ‘हामीलाई थाहा थियो कि यदि कसैले बिन लादेनको बारेमा हाम्रो कार्यवाहीको अलिकति सूक्ष्म जानकारी पायो भने त्यो मौका हराउने छ, त्यसकारण सम्पूर्ण संघीय सरकारका केही मानिसहरू मात्रै अभियान गर्ने योजनामा छन्।ू ूउनलाई हाम्रो अगाडि अर्को अवरोध थियो, हामीले रोजेको विकल्पमा पाकिस्तानलाई सम्मिलित गर्न सकिएन।’
ओबामाले भने, ‘यद्यपि पाकिस्तान सरकारले आतंकवाद विरोधी अभियानमा हामीलाई सहयोग गरेको थियो र अफगानिस्तानमा हाम्रो सेनालाई महत्वपूर्ण आपूर्ति मार्गहरू प्रदान गर्यो, तर यो कुरा गोप्य कुरा हो कि पाकिस्तानका सेनाका केही तत्वहरू, विशेषगरी यसका गुप्तचर सेवाहरू, त्यहाँ तालिबान र सम्भवतः अल कायदाका साथ सम्बन्धहरू पनि थिए। उनीहरूले उनीहरूलाई कहिलेकाँही रणनीतिक पूंजीका रूपमा प्रयोग गरेर अफगान सरकार कमजोर रहन र अफगानिस्तान पाकिस्तानको सबैभन्दा ठूलो दुश्मन भारतको नजीक आउँदैनन् भन्ने कुराको सुनिश्चित गर्न प्रयोग गरे।’
उनले लेखे कि पाकिस्तानी सेना एबटाबाद कम्पाउन्डबाट केही माईल टाढा थियो, जसले अभियानको बारेमा केही जानकारी पाकिस्तानीलाई सूचित गरेर चुहावट हुने सम्भावना बढायो। ओबामाले लेखेका थिए कि उनले एबटाबादमा जे रोजे पनि, सबैभन्दा घातक तरिकाले अनुमतिविना उनी आफ्नो सहयोगीको क्षेत्रमा प्रवेश गर्नुपर्थ्यो र यसले कूटनीतिक सम्बन्धलाई पनि खतरामा पार्छ र जटिलताहरूलाई थपिदियो।
अन्तिम चरणमा दुईवटा विकल्पहरू छलफल गरिएको थियो कि हवाई हमला गर्ने वा विशेष मिसन अधिकृत गर्ने, जस अन्तर्गत एउटा टोली गोप्य रूपमा पाकिस्तान उडान गर्ने, त्यस परिसरमा छापा मार्न र त्यहाँ पाकिस्तानी पुलिस वा सेनाले प्रतिक्रिया दिन अघि नै उपस्थित हुने थियो। बाहिर आउँछ ओबामा र उसको राष्ट्रिय सुरक्षा टोलीले दोस्रो विकल्प छनौट गरे।
ओबामाले भने कि यस अभियान पछि उनले थुप्रै मानिससँग फोन गरेर घरगुती र अन्तर्राष्ट्रिय तहमा कुरा गरे जसमध्ये सबैभन्दा कठिन भनेको पाकिस्तानका तत्कालीन राष्ट्रपति आसिफ अली जरदारीसँग कुरा गर्नु थियो, जसलाई पाकिस्तानको सार्वभौमिकताको आलोचना गरेकोमा आलोचना गरिएको थियो। शिकार गर्नु परेको थियो। उनले भने, ‘जे होस् म उनीसँग कुरा गर्दा उनले बधाई दिए र मलाई सहयोगको आश्वासन दिए।’